جایگاه برنامه ریزی فرهنگی در نظام توسعه شهری ایران با رویکرد آینده پژوهی

عامل پویایی برنامه ریزی در نظام اجتماعی فرهنگ و عامل پایائی فرهنگ، اخلاق می باشد. در راستای تبیین جایگاه جدید برنامه ریزی فرهنگی در نظام برنامه ریزی و توسعه شهری آینده لازم است فرهنگ در متن نظام برنامه ریزی قرار گیرد به عبارتی برنامه ریزی شهری دارای ماهیت و هویت فرهنگی گردد. آینده‏پژوهی دانشی ارزش بنیان می باشد، لذا ارتباطی دوسویه با انسان شناسی، جامعه شناسی و فرهنگ جوامع دارد. از این حیث ریشه یابی نسبت بین برنامه ریزی فرهنگی در نظام توسعه شهری و آینده پژوهی(آینده سازی) ضرورت می یابد. هدف از تشریح این نسبت نیز چشم انداز آینده ی است که موید نظام شهری با مختصات و نماد های اسلامی - ایرانی است. در جهت تبیین مساله در این پژوهش تلاش خواهد شد جایگاه برنامه ریزی فرهنگی شده در چشم انداز نظام توسعه شهری بر مبنای روش های آینده پژوهی در قلمرو فرهنگ روشن گردد. با توجه به هدف پژوهش سوال اساسی این است که برنامه ریزی فرهنگی شده در نظام برنامه ریزی و توسعه شهری آینده ایران چه جایگاه و ویژگیهایی دارد؟ یک روش تحقیق کیفی ـ کمی برای آن برگزیده شده است. پژوهش حاضر دارای چهار بخش اصلی است، گام اول بررسی مبانی مفهومی و نظری می باشد، در این مرحله چارچوب مفهومی پژوهش تدوین شده است، سپس در گام دوم، عوامل و روندهای موثر مورد بررسی قرار گرفته است بر این اساس پرسشنامه مورد نظر تهیه گردید، پس از جمع آوری داده ها، با توجه به اهداف و ماهیت تحقیق از روش تحلیل آزمون فریدمن و ضریب همبستگی پیرسون برای تجزیه و تحلیل پرسشنامه استفاده گردید. در گام سوم بر مبنای عوامل، روندها و پیش ران های شناسایی شده سناریوها با استفاده از روش عدم قطعیت بحرانی تدوین شده است، در گام چهارم بر پایه سناریوی مطلوب و کاربرد مبانی و روش های آینده پژوهی در راستای تدوین الگوی فرآیندی سیستم برنامه ریزی فرهنگی شده بر اساس روش مدل سازی ساختاری تفسیری تجویز و بر مبنای نظر خبرگان الگوی نهایی پیشنهاد شده است.